Pomysł
— Martin Buber
Słowa Martina Bubera opisują filozofię naszego projektu, będąc jednocześnie motywem przewodnim i sensem naszej pracy pedagogicznej w trakcie projektu. Podstawą jest dla nas znalezienie przestrzeni na międzyludzkie spotkania na Trójstyku granic oraz związany z nimi dialog ludzi żyjących we wspólnym regionie, zmiana perspektyw i wymiana doświadczeń.
Od 2004 roku koncentrujemy więc nasze działania na opracowywaniu koncepcji rozwoju zróżnicowanych form nauczania, których treści i struktury zawiera w sobie pojęcie Lanterna futuri – latarnia przyszłości – która zmienia paradygmat wewnątrz krajobrazu edukacyjnego.
Zaplecze doświadczeń
Dzięki pracy pedagogicznej podczas projektu Lanterna Futuri przez ostanie 14 lat mogliśmy wypracować ramy działania oraz dalekosiężne struktury między- i ponad kulturowego nauczania dla młodzieży z regionu przygranicznego.
Fundamentem projektu Lanterna Futuri jest łączenie różnych form edukacji szkolnej i pozaszkolnej, ich zakresu oraz miejsc nauczania.
Aktualnie w model edukacyjny projektu Lanterna Futuri jest zaangażowanych 15 szkół z Euroregionu Nysa. Pozaszkolni partnerzy projektu to: Hillersche Villa w Großhennersdorf (D), Dom Trzech Kultur Parada w Niedamirowie (PL) oraz Łużycki Związek Górski w Radvancu (CZ). Wcielają oni w życie wiele nowych form uczenia się i nauczania, które wypróbowują w praktyce. Ich wspólne działania odkrywają w młodzieży kompetencje między- i ponad kulturowe, które wspierają rozwój kompetencji socjalnych i językowych, rozwój samoodpowiedzielności, kreatywności, umiejętności pracy w zespole oraz rozwój indywidualny.
3 główne pojęcia stanowiące fundament projektu Lanterna Futuri to:
- Struktura – międzynarodowa współpraca partnerów szkolnych i pozaszkolnych (inne sposoby i miejsca nauki) oraz rozwój nowych modeli współpracy z gospodarką.
- Metodyka – sztuka i pedagogika jako specyficzne między- i ponad kulturowe formy nauczania, gdzie pomysły młodzieży stawiane są w na pierwszym miejscu, a jej kluczowe kompetencje są wspierane i pogłębiane.
- Temat – treść i forma zależy od i jednocześnie należy do sposobów nauczania, wartości oraz postaw przyjętych i reprezentowanych w kontekście społeczno-politycznym.
Ostatnie 11 lat projektu Lanterna Futuri sprawiło, że jesteśmy zaliczani do jednych z najbardziej znaczących miejsc spotkań oraz edukacji wśród młodzieży na Trójstyku Polski, Czech i Niemiec. Edukacja polityczna jest podstawowym założeniem projektu. Jej korzenie ugruntowało wspólne doświadczenie aktywnych bohaterów walczących przeciwko dyktaturom w naszych krajach w roku 1989. Taka postawa była i jest centralną wartością rozumianej przez nas wolności, samookreślenia oraz demokracji.
Tematy przewodnie są stawiane zawsze jako główny punkt spotkań. W ostatnich latach, w cieniu kryzysu, zyskały znowu na znaczeniu. Obecne kompetencje międzykulturowe można wykorzystać w doradztwie dla innych, zaangażowanych w pomoc dla uchodźców.
Właśnie ten aspekt chcielibyśmy wzmocnić w przyszłych latach, między innymi w nowej serii projektów Lanterna Futuri Plus. Chcielibyśmy mocniej zwrócić się do przestrzeni europejskiej, do społeczeństwa obywatelskiego oraz młodzieży na Trójstyku, aby udali się z nami w podróż do Europy Południowej.
Widzimy sens w kontynuacji naszych wspólnych działań w projekcie Lanterna Futuri. Daje to możliwość dalszego rozwoju między- i ponad kulturowej pracy edukacyjnej, jako centralnego punktu dla rozwoju wspólnych perspektyw w regionie przygranicznym.
Dotychczasowe doświadczenie
Z przyjemnością obserwujemy rezultaty spotkań młodych ludzi z polsko-czesko-niemieckiego regionu językowego. Zażyłość, która pozwala im ponad stereotypami odkrywać wyjątkową osobę z jej indywidualną biografią. W ramach warsztatów artystycznych dostrzegać jej różnorodność i talenty oraz własny sposób ekspresji. W Lanternie Futuri młodzież identyfikuje się i różnicuje poza kategoriami narodowościowymi. W ten sposób powstają przyjaźnie, możliwości dla dalszego rozwoju osobistego i zawodowego czy chęć odkrywania z ufnością do nowych miejsc.
Dokumentacje powstałych dzieł są deklaracją postaw młodzieży, dotyczącą różnych sfer życia.
Tego wszystkiego doświadczyło w latach 2004-2015 ponad 2.200 osób z różnych miejsc Wschodniej Saksonii, Północnej Bohemy oraz Dolnego Śląska w:
- 250 międzynarodowych seminariach / warsztatach, gdzie wspólnie pracowało
- 2.100 młodych osób, ponad 50 nauczycieli oraz ponad 60 referentów i pośredników językowych.
Na zakończenie serii warsztatowej odbyło się w sumie ponad 90 różnych publicznych prezentacji w Polsce, Czechach i w Niemczech. Powstało 187 piosenek, 31 filmów krótkometrażowych, 33 wystawy, 39 produkcji teatralnych, ponad 24 happeningów artystycznych, wiele artykułów, audycji itd. To wszystko wzbogaciło nasz wspólny region. Te prezentacje, powstałe od pomysłu do realizacji przez młodzież, obejrzało w różnych miejscach Euro Regionu ponad 11.000 gości, którzy mogli poznać nasz projekt, jak i samą młodzież.